Kalp Krizi ve Felç Riskini Önleme İçin Aspirin’den Daha Etkili Yeni Bir Seçenek Var
Yeni araştırmalar kalp damar hastalıklarının tedavisinde uzun yıllardır standart olarak kullanılan aspirin yerine alternatif tedaviler öneriyor. The BMJ dergisinde yeni yayımlanan bir analiz, aspirin yerine P2Y12 inhibitörü kullanmanın kalp krizi ve felç riskini daha etkili şekilde azaltabileceğini gösteriyor. Çalışma, stent işlemi sonrası çiftli kan sulandırıcı tedaviyi tamamlayan 16 binden fazla hastanın verilerine dayanıyor. Sonuçlara göre, bu hastalarda aspirine kıyasla P2Y12 inhibitörleri (klopidogrel veya tikagrelor) kullanıldığında kalp krizi, felç ve kardiyovasküler ölüm riski önemli oranda azalıyor. Üstelik bu koruyucu etki, büyük kanama riskinde artış olmadan sağlanıyor.
Uzun Vadeli Koruma İçin Yeni Yaklaşım
Koroner anjiyoplasti (PCI) sonrasında, hastalara genellikle aspirin ve P2Y12 inhibitörü kombinasyonu olan “çift antiplatelet tedavi” (DAPT) uygulanıyor. Ancak bu tedavi genellikle birkaç ay sonra kesilerek sadece aspirinle devam ediliyor. Yeni bulgular, bu alışkanlığın gözden geçirilmesi gerektiğini düşündürüyor.
Beş randomize klinik çalışmanın bireysel hasta verilerine dayanan bu analiz, ortalama 3,5 yıl süren takip sonunda, P2Y12 inhibitörü kullanan hastalarda aspirin grubuna göre %23 daha düşük oranda kalp krizi, felç ve kardiyovasküler ölüme rastlandığını gösterdi. Her 46 hastadan biri, bu strateji sayesinde bu ciddi olaylardan birinden korunmuş oldu.
Kanama Riski Artmıyor
Araştırmada, her iki grup arasında ciddi kanama oranları açısından anlamlı bir fark bulunmadı. Bu da P2Y12 inhibitörlerinin orta vadede güvenli olduğunu destekliyor. Ayrıca, yapılan alt grup analizleri (yaş, cinsiyet, sigara kullanımı, geçmiş kalp krizi öyküsü gibi) sonuçların tutarlı olduğunu doğruladı.
Daha Kapsayıcı Çalışmalar Gündemde
Araştırmacılar, bu sonuçların uzun vadeye genellenebilmesi için daha geniş kapsamlı, farklı ülkeleri kapsayan çalışmaların yapılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların ne kadar süreyle ve hangi hasta gruplarında kullanılmasının en faydalı olacağı konusu da ilerleyen dönemlerde netleşecek.Ancak mevcut bulgulara göre, P2Y12 inhibitörleri aspirine göre ikincil koruma açısından daha etkili bir seçenek olabilir.
Not: P2Y12 inhibitörleri, kan pıhtılaşmasını önleyerek damar tıkanıklığı riskini azaltır. Klopidogrel ve tikagrelor bu sınıfta en sık kullanılan ilaçlardır. Ancak her hasta için bireysel riskler ve ilaç yanıtları farklılık gösterebilir. Bu nedenle tedavi kararları mutlaka hekim tarafından verilmelidir.
Araştırmanın Özeti
Perkütan koroner girişim sonrası P2Y12 inhibitörü veya aspirin: randomize klinik çalışmaların bireysel hasta verilerine dayalı meta-analizi
Amaç: Perkütan koroner girişim (PCI) sonrası çiftli antiplatelet tedavinin (DAPT) kesilmesinin ardından, P2Y12 inhibitörü monoterapisinin aspirin monoterapisine kıyasla uzun vadeli etkinliğini değerlendirmek.
Tasarım: Randomize klinik çalışmaların bireysel katılımcı verileri (IPD) kullanılarak yapılan meta-analiz.
Çalışma Seçim Kriterleri: Koroner arter hastalığı nedeniyle PCI uygulanan hastalarda iskemik olayların ikincil önlenmesi amacıyla P2Y12 inhibitörü veya aspirinle yapılan monoterapiyi araştıran randomize çalışmalar.
Veri Toplama ve Analiz Yöntemi: Anonimleştirilmiş bireysel katılımcı verileri özel elektronik tablolar aracılığıyla koordinasyon merkezine aktarıldı. Veriler, öncelikli olarak tek aşamalı karma etkili modellerle birleştirildi; çok değişkenli modeller ve rastgele etkili iki aşamalı analizlerle desteklendi. Birincil ve eş birincil sonuçlar, sırasıyla majör kardiyak ve serebrovasküler olumsuz olaylar (MACCE) ile majör kanamalar olarak belirlendi. İkincil sonuçlar arasında bu iki ana sonucun birleşiminden elde edilen net olumsuz olaylar bileşeni (NACCE) ile bireysel iskemik ve kanama olayları yer aldı.
Bulgular: Beş randomize çalışmada, PCI ve önerilen DAPT süresini (medyan 12 ay) tamamlayan toplam 16.117 hasta, P2Y12 inhibitörü veya aspirin monoterapisine atanarak değerlendirildi. Medyan takip süresi 1351 gün (çeyrekler arası aralık: 373–1791 gün) olarak gerçekleşti. P2Y12 inhibitörü monoterapisi, aspirinle karşılaştırıldığında MACCE riskinde azalma ile ilişkiliydi (tek aşamalı analiz: tehlike oranı 0,77; %95 güven aralığı 0,67–0,89; P<0,001). Fayda sağlamak için tedavi edilmesi gereken hasta sayısı (NNT) 45,5 olarak hesaplandı (%95 GA: 31,4–93,6). Majör kanama açısından anlamlı bir fark gözlenmedi (örneğin, tek aşamalı analiz: tehlike oranı 1,26; %95 GA: 0,78–2,04; P=0,35). NACCE, miyokard enfarktüsü ve inme oranları da P2Y12 inhibitörü grubunda aspirin grubuna kıyasla daha düşüktü. Bulgular, birçok duyarlılık ve alt grup analizinde tutarlı olarak doğrulandı.
Sonuç: PCI uygulanmış ve DAPT kesilmiş hastalarda yaklaşık 5,5 yıllık takip süresinde, tikagrelor veya klopidogrel ile yapılan P2Y12 inhibitörü monoterapisi, aspirin monoterapisine kıyasla daha düşük MACCE riskiyle ilişkilendirildi. Bu fark, daha düşük kalp krizi ve inme oranlarından kaynaklanırken, majör kanama riski artışı gözlenmedi.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- P2Y12 inhibitor or aspirin after percutaneous coronary intervention: individual patient data meta-analysis of randomised clinical trials, The BMJ (2025). DOI: 10.1136/bmj-2024-082561
Yorum gönder